Euskal Herriaren Nortasun Kulturala eta Historikoa
Kultura bakoitza bizitzeko modu bati lotuta dago, balio-sistema bati, eta bere berezitasunak zaindu behar ditu. Claude Levi-Strauss, etnologoa.
Beren historia ezagutzen ez duten herriek ezin dute oraina ulertu, ezta etorkizuna eraiki ere. Helmut Kohl, historialaria eta estadista.
ENEKO ARITZA.pdf
AMAIUR 1522 Bideo-abestia (3' 17) - Baztango Haizegoa - Unama
Argazkian, 1922an eraikitako monolitoa, 1982an berreraikia.
Euskaldunak eta Bale-ehiza
Jose Anjel Irigaraik esan zuen bezala, euskaldunek epopeiarik egin badute, hori itsasoan izan da. Manuel Losadak margotutako arraunlarien traineruek (Mundaka, Urdaibai) bazuten aurrekari urrunik, denboran eta ibileratan, irudian klikatuz ikusterik denez.
Bale-ehiza Audioa (4' 40)
Euskaldunak eta Bale-ehiza.mp3Zaldi baten bizitza
Bilintxen bertsoa orduko Donostia hiriaren kronika gisatzat har liteke. Audioan, Girondeko Tresses herriko abesbatzak kantatua.
Zaldi baten bizitza Bilintx.pdf
Zilbetiko pagadiaren biziraupenerako aldarrikapena. Irudian klikatuz...
Gernikan (4' 43) - Ken Zazpi
El PAÍS VASCO (Zazpiak Bat) - Pio Baroja.pdfPio Baroja
The Land of the Basques - Orson Welles
Zinemagile estatubatuarrak filmatutako dokumentala. 1955ean BBC kate britainiarrak Wellesi eskatu zion bidaia dokumental sorta egin zezan, "Around the World with Orson Welles" deiturikoa. Gehienbat Ziburun grabaturiko dokumental honek euskal nortasunaz dihardu (41 min.).
Oteizaren Ametsak (2'38) - 1990
Txillardegi.pdfTxillardegi eta euskara batua
Euskal Herriko Mapak
Euskal Herriko hainbat mapa historian zehar, goiko irudian klik eginez.
Martin Larralde
Bordaxuri, galerianoaren bertso idatziak, orduko familiaren eta gizartearen erretratua, Joseba Sarrionandiak bideoan azaltzen duenez (7:48tik 5min).
Frankismoaz, obeditzeaz, protestaz eta kartzelaz ere (3:15tik 7:50ra).
Martin Larralde.pdfMartin Larralde eta Galerianoaren kantua - Marie Darrieussecq
Martin Larralde (4' 31) - Ruper Ordorika
Sarrionandiaren hitzak, Ipar Euskal Herriaren landa-erretratua.
“Zer da euskaldun izatea?” (1' 17 - 4')
Joxe Migel Barandiaranek
Gero Axular - Folk 2022 - Gulpilhares
Estrabon geografo greziarrak euskaldunek dantzarako zuten grinaz idatzi zuen, K.a.-ko I. mendean. Voltairek, XVIII. mendean adierazi zuen euskal herria herri txiki bat zela, ez bizi zena, baizik eta Pirinioetako gailurrean dantzatzen zuena.
Bideoan, Zuberoako maskaradan Aintzindarien taldea osatzen duten entsenaria, txerreroak, gathuzaina eta zamaltzaina dantzan.
Arantzazuko Basilika
Arantzazuko basilika eraikitzeko proiektua 1950ean hasi zen sustatzen aita Lete frantziskotarra. Jorge Oteizak ere garrantzi handia izan zuen bertan, artista anitzen partaidetza bildu zuelako 1953rako.
Argazkian klikatuz, "Arantzazuko basilikaren garrantzia euskal kulturarentzat" aurkezpena.
Bidart Anaiak - Filipe, Jojo eta Betti Elkarrizketa
IPARRALDEKO atzoko eta gaurko kultur eta herri mugimenduez - ARGIA
Pilota Jokoaren Historia
Audioa (1' 59)
IRATI - Izena eta Izana (1' 43) - Paul Urkijo
MANIPULAZIO ESTRATEGIAK - Harkaitz Cano.pdfHarkaitz Cano
Borroka Antinuklearra: "...Gladysen leihoa" Dokumentala
Elkarrizketa Bertha Gaztelumendiri eta Sabino Ormazabali (5' 25)
Sagrario Aleman
Euskaltzaina eta Nafarroako ordezkaria Euskaltzaindian
Euskal kontzientziaz: bideoaren azken 10 min. 20 seg.
Heldu Korrikari, Heldu Euskarari (3' 57)
Niko Etxart eta Hapa-hapa
EMAKUMEA EUSKAL ARTEAN Aurkezpena
- Atzekoz aurrerako begirada bat -
ESTROPADAK Bideoa (1' 46)
Bada ibilbidea bale-ehizaren garaitik (lehenengoz XI. mendean dokumentatua) 2017ko goiko bideoaren arraunlariengana.
Nabarmentzekoa da emakumezkoen txandan 3,5 metro olatuko itsasaldia izan zela; gizonezkoen txandan, ordea, 2,5 metrokoa -Ane Pescador arraunlari ohiak Euskadi Irratian azalduta, 2023ko abuztuaren 28an-. Hala ere, gizonezkoen tartea musika ezin epikoagoaz.
